گرچه از نظر دقت در کنترل هواپیمای روسی سوخوی 35 برتر است امّا اف 35 از دیگر لحاظ برتری دارد!
لاکهید مارتین اف-۳۵ لایتنینگ ۲ (به انگلیسی: Lockheed Martin F-35 Lightning II) یک هواپیمای جنگنده چندمنظوره نسل پنجم است که اکنون تحت آزمایش و توسعه نهایی قرار دارد. اف-۳۵ هواپیمایی پنهانکار، تکسرنشین و تکموتوره است که در وهلهٔ اول برای مأموریتهای هجومی هوابهسطح طراحی شده اما توانایی انجام مأموریتهای شناسایی و دفاع هوایی را نیز دارد. اف۳۵ سه مدل اصلی دارد: اف-۳۵ ای با توان نشست و برخاست متعارف، اف-۳۵ بی با توان برخاست کوتاه و نشست عمودی و اف-۳۵ سی با توان ناونشینی. در تاریخ ۳۱ جولای ۲۰۱۵ اولین اسکادران از جنگنده های اف-۳۵ بی پس از انجام آزمایشها بسیار برای بکارگیری در اختیار سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا قرار گرفت و همچنین در ۲ آگوست ۲۰۱۶ اولین اسکادران از جنگنده های اف ۳۵ ای جهت حضور در میدان نبرد تحویل نیروی هوایی آمریکا شد .
اف-۳۵ نوع توسعهیافته هواپیمای ایکس-۳۵ است. ایکس-۳۵ هواپیمایی بود که توسط لاکهید مارتین برای رقابت در پروژه «جنگنده تهاجمی مشترک» (JSF) ساخته شد و توانست بر رقیب خود در این پروژه هواپیمای ایکس-۳۲ شرکت بوئینگ پیروز شود. اف-۳۵ توسط یک تیم صنایع هوافضا به رهبری شرکت لاکهید مارتین طراحی شده و شرکتهای آمریکایی نورثروپ گرومن و پرت اند ویتنی و بریتانیایی بیایئی سیستمز از شرکای ارشد این پروژه محسوب میشوند.
اف-۳۵ توسعه یافته هواپیمای ایکس-۳۵ از پروژه جنگنده تهاجمی مشترک (JSF) است. پروژه جنگنده تهاجمی مشترک برنامهای برای جایگزینی هواپیماهای جنگنده اف ۱۶، ای ۱۰، اف ۱۸ هورنت (شامل اف ۱۸ سوپرهورنت نمیشود) و جنگنده تهاجمی هارییر بود. هدف پروژه ساخت جنگندههایی با ۸۰ درصد اشتراک برای کاهش هزینههای توسعه، تولید و عملیات بود.
سرچشمه پروژه JSF را میتوان از سال ۱۹۸۶ میلادی دانست. هنگامی که آمریکا و انگلیس به دنبال ساخت یک جنگنده فراصوت برتر بودند. اما این پروژه در سال ۱۹۹۰ رسمی شد و در زمانی که آژانس پژوهشی پروژههای پیشرفته دفاعی (دارپا) به دنبال یک جنگنده چندمنظوره با وزن و قیمتی پایین بود، باز هم این حرکت بسوی ساخت یک جنگنده فراصوت کشیده شد و به همین خاطر رقابتی بین کمپانیهای هواپیماسازی و موتورسازی در سالهای ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۴ برای بدست آوردن امتیاز ساخت این جنگنده به وجود آمد.
کمپانیهای آمریکایی نورثروپ گرومن و مکدانل داگلاس به عنوان یک تیم، کمپانی بوئینگ آمریکا و کمپانی لاکهید مارتین نیز دیگر شرکتکنندگان در این رقابت بودند. هر کدام از این تیمها طرحی را ارائه دادند. در ارزیابی سال ۱۹۹۶، طرح تیم نورثروپ گرومن و مکدانل داگلاس رد شد و در مقابل کمپانیهای بوئینگ و لاکهید مارتین هر کدام به ترتیب طرحهای تجربی ایکس-۳۲ و ایکس-۳۵ را ارائه دادند. حرف ایکس در هواپیماهای آمریکایی نشانگر آزمایشی بودن هواپیما است.
وزارت دفاع آمریکا در ۱۶ نوامبر ۱۹۹۶ بودجه لازم برای توسعه و ساخت طرحهای ایکس ۳۲ و ایکس-۳۵ را به شرکتهای بویینگ و لاکهید مارتین پرداخت کرد. ایکس-۳۲ بویینگ برای اولین بار در ۱۸ سپتامبر ۲۰۰۰به پرواز درآمد و تقریباً یک ماه بعد از آن در ۲۴ اکتبر ۲۰۰۰ ایکس-۳۵ نیز اولین پروازش را انجام داد. سرانجام در اکتبر ۲۰۰۱ طرح ایکس-۳۵ کمپانی لاکهید مارتین برنده این مسابقه شد. بعد از تثبیت طرح ایکس-۳۵ دیگر آن را به نام اف-۳۵ میشناسند؛ چون حرف F در هواپیماهای آمریکایی نشاندهنده جنگنده است.
کابین خلبان هواپیمای اف 35
کمپانی لاکهید مارتین در طی پروژه جنگنده تهاجمی مشترک دو فروند ایکس-۳۵ ساخت. یکی از مدل ای و دیگری مدل سی ولی در طی پروژه با انجام تغییراتی ایکس-۳۵ ای به ایکس-۳۵ بی تبدیل شد.
جورج استاندریج (George Standridge) از اعضای شرکت لاکهید مارتین در سال ۲۰۰۶ پیشبینی کرد که جنگنده اف-۳۵ با وجود اینکه نیاز کمتری به پشتیبانیهای لجستیکی خواهد داشت و تقریباً با سایر جنگندهها هم قیمت است، در یک نبرد هوایی چهار برابر مؤثرتر از یک جنگنده معمولی، در عملیاتهای حمله زمینی هشت برابر موثرتر و در مأموریتهای شناسایی و دفاع هوایی سه برابر مؤثرتر از جنگندههای معمولی خواهد بود.در کل هدف نهایی از طراحی اف-۳۵ استفاده از آن به عنوان جنگنده تهاجمی شماره یک و همچنین جنگنده برتری هوایی شماره دو پس از اف-۲۲ تا سال ۲۰۴۰ است.
جنگنده اف-۳۵ به عنوان یک جنگنده نسل پنجم دارای ویژگیها منحصر به فرد و ارتقای ویژگیهای جنگندههای نسل قبل است از جمله این ویژگیها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
اف-۳۵ از قابلیت پنهانکاری (Stealth)بالایی برخوردار است . طراحان این جنگنده از آخرین و پیشرفته ترین روش های برای کاهش بازتاب راداری و کاهش تشعشعات فروسرخ در طراحی اف ۳۵ استفاده کرده اند. توانایی پنهانکاری در کنار آگاهی وضعیتی بالا توانایی دید اول و شلیک اول را برای اف ۳۵ فراهم می آورد و به بقاپذیری این جنگنده در میدان نبرد کمک شایانی می کند .
در اف-۳۵ به جای محرکهای هیدرولیکی از فناوری نوین محرکهای الکتروهیدرواستاتیکی استفاده شده که باعث افزایش امنیت پرواز، کاهش نقص فنی کنترلرهای جنگنده و همچنین نیاز کمتر به تعمیرات میشود.اف 35 از سامانه پرواز با فیبر نوری استفاده می کند،این سامانه در واقع همان سامانه پرواز با سیم است که در آن به جای کانلهای سیمی از کانالهای فیبر نوری و استاندارد انتقال داده شبکه IEEE1394b استفاده شده که سرعت و امنیت داده بهتری برای سامانه کنترل پرواز اف-۳۵ فراهم کرده است. همچنین ۴۲ درصد از وزن اف-۳۵ را مواد مرکب (کامپوزیت) به کار رفته در این جنگنده تشکیل میدهند که این بیشترین میزان استفاده از مواد مرکب در یک جنگنده آمریکایی است برای مثال ۲۲ درصد از وزن اف ۲۲ و فقط ۲ درصد از وزن اف ۱۶ از مواد مرکب ساخته شدهاند.استفاده از مواد مرکب باعث کاهش وزن اف-۳۵ و کاهش مصرف سوخت شده است. همچنین نسل جدید مواد مرکب به کار رفته در ساخت سطح بدنهٔ اف-۳۵ (فیبر حصیری) علاوه بر جذب خوب امواج رادار ، در عین ارزانتر بودن ، مناسب برای انواع شرایط آب و هوایی است ،آسیب پذیری کمتر دارد و در نهایت تعمیرات آن سریع تر میباشد.
نمایشگر کلاه خلبان
کلاه خلبانی جنگنده اف-۳۵ به عنوان اولین جنگنده ایست از یک نمایشگر بهره میبرد این نمایشگر اطلاعاتی که قبلاً در نمایشگر هاد وجود داشت را در جلوی دید خلبان نمایش میدهد. همچنین تصاویر دید در شب توسط حسگرهای الکترواپتیکی به کلاه خلبان ارسال شده و بر روی آن نمایش داده میشود.
هر سه مدل جنگنده اف-۳۵ توان رسیدن به زاویه حمله ۵۰ درجهای در سرعت ۱٫۶ ماخ را دارا هستند.این درحالی ست جنگندههای نسل قبل همچون اف ۱۶ و اف ۱۸ توان رسیدن به زاویه حمله ۳۰ درجهای را دارا هستند. زاویه حمله بالا توان مانورپذیری و عدم واماندگی را به شدت افزایش میدهد. طراحی و سامانه کنترل پروازی مدرن اف-۳۵ از دلایل اصلی دست یابی به زاویه حمله بالا در این جنگنده هستند.
اف-۳۵ اولین جنگنده آمریکایی است به صورت عملیاتی از سامانه فرامین صوتی (DVI) استفاده خواهد کرد این سامانه قبلاً به طور آزمایشی بر روی جنگندههای هارییر و اف ۱۶ ویستا مورد استفاده قرار گرفته بود. این سامانه به خلبان اجازه میدهد با گفتار بعضی از فرامین را اجرا کند. .
اف-۳۵ اولین جنگنده در جهان است که از یک نمایشگر یکپارچه در داخل کابین خلبان استفاده میکند. این نمایشگر لمسی با رابط کاربریسامانه عامل اف-۳۵ هماهنگ بوده و خلبان توان سفارشی سازی اطلاعات بر روی نمایشگر را دارد.
یکی از نقاط قوت اصلی این جنگنده به شمار می آید. این برنامه بیش از ۸ میلیون کد خط دارد که ۴ برابر بیشتر از نزدیکترین رقیب اف-۳۵ یعنی جنگنده اف ۲۲ میباشد. هوش مصنوعی و اتوماسیون بالا، ترکیب اطلاعات حسگرها و ایجاد یک تصویر واضح از میدان نبرد از وظایف اصلی این برنامه است.
این سامانه که ALIS نامیده میشود در واقع یک سامانه کامپیوتری برای جمع آور اطلاعات از وضعیت جنگندهنگام عملیات و پردازش انها برای کمک به پشتیبانی، نگهداری و تعمیرات اف-۳۵ پس از عملیات است این سامانه باعث کاهش چشمگیر هزینه هر ساعت پرواز عملیاتی اف-۳۵ شده است. هر ساعت پرواز عملیاتی اف-۳۵، ۲۴ هزار دلار هزینه در بردار که فقط ۱۰ درصد بیشتر از جنگنده ازران قیمت اف ۱۶ است.شایان ذکر است که هزینه هر ساعت پرواز عملیاتی دیگر جنگنده نسل ۵ آمریکایی اف ۲۲، ۶۸ هزار دلار است.
کانوپی اف۳۵ از مواد بسیار مقاوم ساخته شده تا در مقابل شرایط بد آب و هوایی و همچنین برخود پرندگان مقاومت کند این کانوپی در آزمایشها در برابر پرتاب لاشه یک پرنده ۲ کیلویی با سرعت ۸۹۰ کیلومتر برساعت به خوبی مقاومت کرده است.
یکپارچگی ساختار بال و بدنه
یکی از ویژگی هنگام ساخت اف-۳۵ یکپارچگی بال و بدنه ان است بدین معنی که ساختار بال با بدنه یکپارچهاست و به داخل بدنه فرو میرود (برخلاف جنگندههای کنونی). این ویژگی باعث کاهش سطح مقطع رادری و همچنین افزایش قدرت حمل تسلیحات بر زیر بالها میشود.
اف-۳۵ از بیشترین تعداد حسگرهای در میان جنگنده هایی که تا کنون ساخته شده بهره می برد .اف35 علاوه بر رادار کاوش الکترونیکی فعال موجود در دماغه با پوش 120 درجه از ۶ حسگر الکترواپتیکی AN/AAQ-37 با پوشش ۳۶۰ درجه محیط اطراف که با توانایی کشف هواپیماها، موشکها و تجهیزات زمینی، 10 مجوعه آنتن سامانه جنگ الکترونیک ، یک حسگر هدف گذاری الکترواپتیکی AN/AAQ-40 در زیر دماغه و مجموعه گیرنده و فرستنده موجود در سامانه CNI استفاده می کند . مجموع اطلاعات جمع آوری شده توسط حسگرها و ترکیب اطلاعات آنها توسط نرم افزار این جنگنده بالاترین آگاهی وضعیتی را از میدان نبرد در اختیار اف35 قرار میدهد.
جنگنده اف ۳۵ توان حمل انواع سلاحهای هوا به هوا (هدایت راداری و فروسرخ)، هوا به زمین (موشکهای کروز، هدایت لیزری، هدایت ماهوارهای، ضد زره، هدایت موج میلیمتری، هدایت چند حالته و ..)، ضد کشتی و سلاح هستهای را دارا خواهد بود. این جنگنده همچنین قابلیت استفاده از تسلیحات کشورهای خرید را نیز برخودار خواهد بود، که در مجموع تنوع تسلیحاتی بالایی برای اف ۳۵ محسوب میشود. این جنگنده را در زمره منعطفترین جنگندههای ساخته شد تاکنون قرار خواهد داشت.
برچسب : نویسنده : mmb2388o بازدید : 256